ՁԻԱՀ-ի դեմ պայքարի համաշխարհային օրը. 35 տարվա փոփոխությունից մինչև հաջողության նոր ալիք

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության նախաձեռնությամբ 1988 թվականից ողջ աշխարհում դեկտեմբերի 1-ը նշվում է որպես ՁԻԱՀ-ի դեմ պայքարի համաշխարհային օր։ Այս օրը նպատակ ունի խնդրի նկատմամբ հասարակության ուշադրությունը գրավելու և ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ին հակազդման գործում նոր ուժեր ներգրավելու համար։

Այս տարի, երբ նշում ենք այս օրը, կարելի է հետևել 35 տարվա ընթացքում տեղի ունեցած զգալի փոփոխությանը։ 1980-ականների վերջին և 1990-ականների սկզբին ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ը համարվում էր մարդկության համար գրեթե անհաղթելի սպառնալիք։ Այն դարձել էր ոչ միայն առողջապահական, այլև սոցիալական, տնտեսական և մարդասիրական ճգնաժամ։

Այսօր իրավիճակը զգալիորեն փոխվել է։ Թեև ՄԻԱՎ վարակը դեռևս մնում է համաշխարհային առողջապահության ամենախոշոր խնդիրներից մեկը, այնուհանդերձ այն այլևս չի համարվում անբուժելի հիվանդություն։ Հետազոտությունների շնորհիվ հառետրովիրուսային (ՀՌՎ) բուժման մեթոդները հայտնաբերվել են, ինչը հեղափոխություն է բերել հիվանդության կառավարման մեջ։

ՀՌՎ բուժման շնորհիվ ՄԻԱՎ վարակն այլևս երկարատև ընթացքով քրոնիկ հիվանդություն է։ Բուժումն սկսելուց հետո կյանքի տևողությունը կարող է հասնել 35-40 տարվա։ Այս բուժումը ոչ միայն երկարացնում է ՄԻԱՎ-ով ապրող մարդկանց կյանքը, այլև զգալիորեն բարելավում է դրա որակը։ Բացի այդ, այն 96%-ով կանխարգելում է ՄԻԱՎ-ի փոխանցումը զույգերի միջև, ինչը դարձնում է այս բուժումը նաև անմիջական կանխարգելիչ միջոց։

Այսպիսով, ՄԻԱՀ-ի դեմ պայքարի համաշխարհային օրը այս տարի նշվում է ոչ միայն անցյալի մարտահրավերները հիշելու, այլև ներկայիս հաջողությունները և ապագայի հեռանկարները գնահատելու համար։ Հետազոտությունների շնորհիվ ՄԻԱՎ-ի վերաբերյալ գիտելիքները զգալիորեն աճել են, ինչը հանգեցրել է վաղ ախտորոշման և արդյունավետ բուժման հնարավորությանը։ Այս ամենը հիմք է հանդիսանում ապագայում ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի համաճարակը ավարտելու համար։